Maaş Bordrolarının Çalışanlara İmzalatılması

Maaş Bordrolarının Çalışanlara İmzalatılması

Maaş bordrosunda çalışanın imzasının olup olmamasının hakkında kısa bir değerlendirme.

Konu Vergi, İş ve Sosyal Güvenlik Kanunları kapsamında ilgili maddeleri ile ele alındığında; Ücret bordrosu, işverenin çalışana verdiği ücret, fazla mesai ücreti, diğer mali haklar ile bu ödemelerden yapılan vergi ve kesintilerin ayrıntılı olarak gösterildiği belgedir. Ücretlerin banka aracılığı ile ödenmesi zorunluluğu en az 10 çalışanı olan işverenler için uygulanmakta iken Haziran 2016’den itibaren 5 ve üzeri çalışanı olan işverenler bu kapsama alınmıştır. Ücret ödemelerinin banka aracılığıyla yapılmadığı 4 kişi ve altında çalışanı olan işyerlerinde, bordrolar üzerine mutlaka çalışanların imzasının alınması gerekmektedir. Aksi halde çalışanların şikâyeti veya başka nedenlerle yapılacak denetimlerde işverenler idari para cezasına muhatap oldukları gibi ödedikleri ücretleri bir daha ödemek durumunda dahi kalabilmektedir. Çalışanlar tarafından işverenin ücreti ödemediği veya eksik ödediği şeklinde yapılan itirazlara karşılık, ispat kolaylığı bakımından, imza şartının aranmadığı hallerde bile çalışanlardan imza alınmasında fayda vardır. Banka aracılığı ile yapılan ödemelerde bordrolara çalışan imzasını almak zorunlu olmamakla birlikte, doğabilecek hukuki ve idari anlaşmazlıklarda “ispat açısından” çalışanın imzasının alınması uygun olacağı kanaatindeyim..

Vergi, iş ve sosyal güvenlik mevzuatı kapsamında değerlendirecek olursak;

Ücret bordrosuna imza şartı ilgili aşağıdaki yasal hükümler mevcuttur.

Ücret bordrosu:

Madde 238 – İşverenler her ay ödedikleri ücretler için (Ücret bordrosu) tutmaya mecburdurlar. Gelir Vergisi Kanununa göre vergiden muaf olan ücretlerle diğer ücret (...) (1) üzerinden vergiye tabi hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri için bordro tutulmaz.

Ücret bordrolarına en az aşağıdaki malumat yazılır.

Hizmet erbabının soyadı, adı; ücretin alındığına dair imzası veya mührü (Ücretin ödenmesinde ayrıca makbuz alan iş verenlerin tutacakları ücret bordrosuna imza veya mühür konulması mecburi değildir.);

Varsa vergi karnesinin tarih ve numarası;

Birim ücreti (Aylık, haftalık, gündelik, saat veya parça başı ücreti);

Çalışma süresi veya ücretin ilgili olduğu süre;

Ücret üzerinden hesaplanan vergilerin tutarı.

Bordronun hangi aya ait olduğu baş tarafından gösterilir. Bir aya ait bordro ertesi ayın yirminci gününe kadar hazırlanıp tarihlenerek, müessese sahibi veya müdürü ile bordroyu tanzim eden memur tarafından imzalanır. İş verenler ücret bordrolarını,yukarıki esaslara uymak şartıyla diledikleri şekilde tanzim edebilirler.” denilmektedir. Vergi usul Kanunda sigortalının bordroda imzasının bulunmasının bir mecburiyeti bulunmamaktadır.

Ücret hesap pusulası

Madde 37 - İşveren işyerinde veya bankaya yaptığı ödemelerde işçiye ücret hesabını gösterir imzalı veya işyerinin özel işaretini taşıyan bir pusula vermek zorundadır.

Bu pusulada ödemenin günü ve ilişkin olduğu dönem ile fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatil ücretleri gibi asıl ücrete yapılan her çeşit eklemeler tutarının ve vergi, sigorta primi, avans mahsubu, nafaka ve icra gibi her çeşit kesintilerin ayrı ayrı gösterilmesi gerekir.

Bu işlemler damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır.'' denilmektedir.

İş Kanunu 37. maddede geçen “imza şartı” işverenin çalışana vereceği ücret bordrosunda bulunması gereken işverene ait imzadır.

İşverenler tarafından ibraz edilen aylık ücret tediye bordrosunda; işyerinin sicil numarası, bordronun ilişkin olduğu ay, sigortalının adı, soyadı, sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası, ücret ödenen gün sayısı, sigortalının ücreti, ödenen ücret tutarı ve ücretin alındığına dair sigortalının imzasının bulunması zorunludur. Belirtilen unsurlardan herhangi birini ihtiva etmeyen (imza şartı yönünden makbuz mukabilinde veya banka kanalıyla yapılan ödemeler hariç) ücret tediye bordroları geçerli sayılmaz ve her bir geçersiz ücret tediye bordrosu için aylık asgari ücretin yarısı tutarında, idari para cezası uygulanır. İbraz süresi geçirildikten sonra incelemeye sunulan ve tümünün veya bir bölümünün geçersiz olduğu tespit edilen defter ve belgeler yönünden, ayrıca geçersizlik fiilleri için idari para cezası uygulanmaz, sadece tutulan defter türü dikkate alınarak bu bendin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentlerine göre idari para cezası uygulanır.'' denilmektedir.

Kanunun ilgili maddesinde de görüldüğü üzere imza şartı bankadan ödenen ücretler için geçerli değildir.